Türkiye’de CBD ve Kenevir (Cannabis) Ürünlerinin Hukuki Statüsü

Son yıllarda dünya genelinde CBD yağları, kenevir tohumu ürünleri ve kenevir bazlı kozmetikler hızla popülerleşti. Ancak Türkiye’de bu ürünlerin hukuki statüsü hâlâ kafa karıştırıcı. “Kenevir yağı satılabilir mi?”, “CBD yasal mı?”, “Kozmetikte kullanılabilir mi?” gibi sorular hem üreticilerin hem de tüketicilerin en çok merak ettiği konular arasında. Bu yazıda Türkiye’de CBD ve kenevir ürünlerinin yasal durumunu açıklığa kavuşturuyoruz.

1. Kenevir Tohumu ve Tohum Yağı

• Kenevir Tohumu: Yasal olarak satılabilir. Protein, lif ve mineral açısından zengin bir gıda ürünü olarak kullanılır.

• Kenevir Tohumu Yağı: Soğuk pres yöntemiyle tohumdan elde edilir, CBD veya THC içermez.

• Yasal Statü: Türkiye’de tamamen serbesttir. Gıda, kozmetik ve endüstriyel alanlarda kullanılabilir.

• Kullanım Alanları: Salata yağı, protein tozu, sabun, şampuan, krem.

2. CBD (Cannabidiol) Yağı

• Kaynak: Kenevirin çiçek ve yapraklarından elde edilen CBD ekstraktı.

• Psikoaktif Etki: Yoktur; THC gibi “sarhoş edici” özellik göstermez.

• Türkiye’de Yasal Statü:

  • Gıda takviyesi olarak: Yasaktır. Tarım ve Orman Bakanlığı CBD içeren ürünleri “gıda takviyesi” kategorisine almaz.

  • İlaç olarak: Yalnızca Sağlık Bakanlığı onayı ve ithalat izniyle kullanılabilir (örneğin, epilepsi tedavisinde onaylı Epidiolex ilacı).

  • Kozmetik: Resmî olarak yasaklı olmamakla birlikte, ithal edilen ürünlerde sıkı kontrol vardır. Yerli üretimde CBD içeren kozmetikler ruhsatlandırılamaz.

3. THC İçeren Ürünler

• THC (tetrahidrokannabinol): Psikoaktif etki gösteren bileşen.

• Türkiye’de Statü: Yasal değildir. Yalnızca bilimsel araştırmalarda Sağlık Bakanlığı denetiminde sınırlı kullanımına izin verilir.

• Tüketici Ürünleri: THC içeren herhangi bir ürünün satışı yasaktır.

4. Kozmetik ve Endüstriyel Ürünler

• Kenevir Tohumu Yağı Bazlı Kozmetikler: Şampuan, krem, sabun, losyon gibi ürünler yasal olarak satılabilir.

• CBD İçeren Kozmetikler: Türkiye’de ruhsatlandırılamaz. Yurt dışından getirilen ürünlerde gümrükte sorun yaşanabilir.

• Endüstriyel Kullanımlar: Tekstil, biyoplastik, yapı malzemesi gibi alanlarda herhangi bir yasal kısıtlama yoktur.

5. Yasal Belirsizlikler

• Tüketici Yanıltması: Bazı satıcılar kenevir tohumu yağını “CBD yağı” adıyla pazarlamaktadır. Bu durum yanıltıcıdır ve hukuken sorun yaratabilir.

• İnternet Satışları: Türkiye’de CBD ürünleri resmi olarak yasak olsa da, yurtdışından e-ticaret yoluyla getirilmeye çalışılan ürünlerde sıkı gümrük denetimi yapılmaktadır.

• Regülasyon Eksikliği: Türkiye’de CBD ile ilgili açık ve net bir yasal çerçeve bulunmamaktadır; bu da yatırımcı ve tüketici açısından belirsizlik yaratmaktadır.

Sonuç

Türkiye’de kenevir (Cannabis) ürünleri konusunda özet tablo şöyledir:

• Kenevir tohumu ve tohumu yağı: Yasal ve serbest.

• CBD yağı: Gıda takviyesi olarak yasak, ilaç olarak yalnızca Sağlık Bakanlığı onayıyla ithal edilebilir.

• CBD kozmetikleri: Ruhsatlandırılamaz.

• THC içeren ürünler: Kesinlikle yasak.

Bu çerçevede, Türkiye’de üreticiler için en güvenli alan tohum ve tohum yağı bazlı gıda ve kozmetik ürünleridir. CBD ve THC içeren ürünler içinse regülasyonların netleşmesi beklenmektedir.

Kaynakça

• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı (2016). Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolü Hakkında Yönetmelik.

• Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK). Bitkisel Ürünler ve Gıda Takviyesi Mevzuatı.

• WHO (2018). Cannabidiol (CBD) Critical Review Report.

• European Industrial Hemp Association (EIHA) Raporları.
  
  Hazırlayan: Prof. Dr. Aliye ARAS